نمای ساختمان‌ها از جمله مراحل اجرایی در پروژه‌های ساخت و ساز به حساب می‌آید. ساختمان‌ها با کاربری‌های مختلفی تولید می‌شوند و طراحی نمای ساختمان با توجه به هر کدام از کاربری‌ها تغییر می‌کند. همه ما تجربه‌هایی از دیدن نماهای زیبا داریم و می‌دانیم که هر کدام تا چه اندازه تاثیرگذار هستند. با توجه به اینکه اولین ارتباط شخص با یک ساختمان از طریق نمای خارجی آن است، طراحی نمای ساختمان از اهمیت بالایی برخودار است و تلقی افراد از ساختمان حاصل کیفیت و نوع ساخت پروژه شما خواهد بود. پس باید در طراحی آن، مخصوصا در هنگام استفاده از انواع سنگ ساختمانی، استانداردها و اصول طراحی نمای ساختمان رعایت شده و الزامات آن به خوبی اجرا گردد. در این مطلب قصد داریم در مورد این استانداردهای مهم در ساخت نما صحبت کنیم. پس تا آخر مطلب ما را همراهی نمایید.

نمای ساختمان چیست؟

قبل از اینکه بخواهیم به بررسی اصول طراحی نمای ساختمان بپردازیم، بهتر است بدانیم نمای ساختمان چیست؟ منظور از نما، منظره خارجی بنا است که در معرض دید همه افراد قرار می‌گیرد که شامل اجزای آن یعنی سطوح باز، بسته و تقسیم کننده‌های افقی و عمودی می‌گردد. ضروری است که طرح نما حداقل یا تا جایی که امکان پذیر است، بیانگر عملکرد ساختمان باشد. به طوری که نوع استفاده از آن را به بیننده القا نمایید. اصولاً این نما با سنگ‌های ساختمانی مخصوص نما ساخته می‌شود.‌ نمای ساختمان‌ها جزء اصلی ساختمان بوده و نمود خارجی بنا و سازنده بدنه شهری می‌باشد.

مهمترین استانداردها و اصول طراحی نمای ساختمان

در دنیای مدرن امروزی طراحی نمای خاص و منحصر به فرد، یکی از اولویت‌های بسیار مهم برای کارفرمایان است. بسیاری از ما فکر می‌کنیم صرفاً داشتن یک نمای زیبا کافی است اما در کنار زیبایی باید یکسری استانداردهای مهم در آن رعایت شود که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم.

طراحی بر اساس اقلیم منطقه

اولین اصل یا استاندارد، توجه به اقلیم منطقه است. ایران جزء کشورهایی است که دارای تنوع اقلیم آب و هوایی است. قبل از طراحی نمای ساختمان بهتر است توجه خاصی به این اقلیم داشته باشید. به عنوان مثال نمایی که در شمال کشور طراحی می‌گردد، با نمای ساختمان در مناطق گرم و خشک متفاوت است. زیرا حتی سنگ‌های ساختمانی به کار برده شده در نمای آنها هم متفاوت می‌شود. در مناطق شمالی استفاده از پنجره‌های بزرگ و سرتاسری برای نورگیری و سیرکولاسیون هوا پیشنهاد می‌گردد اما در مناطق سردسیر از این پنجره‌ها استفاده نمی‌شود.

توجه به مصالح بکار برده شده در نما

توجه به نوع مصالح از دیگر اصول طراحی نمای ساختمان  است. کیفیت و ماندگاری نما به خاطر وجود مصالح به کار رفته شده در آن است. استفاده از مصالح با کیفیت در طراحی نمای ساختمان یک حس اهمیت و اطمینان را به عابران پیاده منتقل می‌کند. برای نما مصالح مختلفی را می‌توان به کار برد. از طرف دیگر، مصالحی که در نمای ساختمان به کار برده می‌شود، به کاربران این امکان را می‌دهد تا یک درک درست از اندازه آن داشته باشد. اگر در شهر یا استانی هستید که متریال سنگی به راحتی یافت می‌گردد، پیشنهاد ما استفاده از سنگ برای نما است. به عنوان مثال در شهرهایی نظیر اصفهان، خمین و محلات، استفاده از سنگ بسیار پیشنهاد می‌شود اما در شهرهای کویری همانند یزد استفاده از متریال آجر پسندیده است.

در نظر داشتن ترکیب و تقارن از اصول طراحی نمای ساختمان

یکی دیگر از استانداردهای لازم در طراحی نمای ساختمان حفظ تقارن آن است. یعنی باید تعادل بصری را بتوان از طریق ترکیب نمای ساختمان به بیننده القا نمود. مطالعات بسیار زیادی نشان داده که درک انسان از زیبایی، تحت تاثیر وجود تقارن در ترکیب‌های نما است. در صورتی که بتوان این استاندارد را در نمای ساختمان به وجود آورد، قطعاً شاهد نظم و ترتیب در ترکیب المان‌ها به خصوص رنگ‌های ساختمانی به کار برده شده در آن هستیم.

طراحی نما با توجه به کاربری ساختمان

از دیگر استانداردهای مهم و اصول طراحی نمای ساختمان، توجه به نوع کاربری ساختمان است. یعنی در ابتدا باید ببینیم که ساختمان، تجاری است یا اداری و مسکونی. اگر کاربری آن مسکونی است، ریز فضاهای مختلف آن در چه چیدمانی طراحی شده‌اند. به طور کلی نمای ساختمان به نحوی طراحی می‌شود که با یک نگاه کاربری آن ساختمان به راحتی حدس زده شود. اگر کاربری ساختمان را در طراحی در نظر گرفته شود، قطعاً استفاده از متریال نیز دستخوش تغییراتی می‌شود.

نورپردازی

طراحی نورپردازی نمای ساختمان به اندازه طراحی خود نما حائز اهمیت است. زیرا نورپردازی موجب می‌گردد که ساختمان در هنگام شب مانند روز و حتی بیشتر تاثیر گذار باشد و جذاب به نظر برسد. توجه داشته باشید که نورپردازی نمای ساختمان باید به شیوه طراحی گردد که خیره کننده نباشد، ولی بر نمای خارجی ساختمان تاکید داشته باشد. یعنی در واقع اول خود نما به چشم آید و بعد نورپردازی جلب توجه کند. به عنوان مثال در طراحی نماهای هتل با وجود سنگ‌های ساختمانی، بحث نورپردازی بیش از دیگر موارد اهمیت دارد. چرا که بحث ارائه خدمات در تمام ساعت برای هتل وجود دارد. یکی دیگر از نکات مهم در نورپردازی، عدم استفاده از نورپردازی های غیر متعارف است. طراحی نورپردازی نباید موجب خیرگی چشم و حواس پرتی عابران گردد.

رعایت استاندارد نسبت از دیگر اصول طراحی نمای ساختمان

نسبت هم از دیگر اصول مهم در طراحی نما در کاربری‌های مختلف است. نسبت، در واقع به رابطه میان دو پارامتر نظیر ارتفاع و پهنا اشاره دارد. از طرف دیگر این اصل در طراحی نما می تواند به موضوعات مختلفی همانند درب و پنجره‌ها اشاره داشته باشد. با استفاده از این اصل، المان‌های مهم در طراحی نمای ساختمان را به گونه‌ای می‌توان به کار برد تا کاربران درک بهتری از اندازه ساختمان‌ها داشته باشند. دستیابی به این هدف، لازمه برآورده سازی اصل ترکیب است که در قسمت‌های پیش به آن اشاره نمودیم.

به کارگیری سبک معماری مشخص

بسیاری از نماهای ساخته شده در کشورمان دارای سبک مشخصی نیستند. این موضوع ناشی از بی توجهی مالکان و سازندگان آنها است. طراحی نمای ساختمان یک امر کاملا حرفه‌ای و تخصصی است که به جز یک مهندس معمار با تجربه و اهل فن، شخص دیگری صلاحیت طراحی آن را نخواهد داشت. در بسیاری از موارد شاهد آن هستیم که یک کارفرما یا سازنده، نمای ساختمانی را بدون توجه به اصول طراحی نمای ساختمان کپی کرده است که این امر باعث ایجاد مشکلات فراوانی می‌گردد.

رنگ نمای ساختمان

یکی از اصلی‌ترین اهدافی که در اجرای نمای ساختمان به خوبی دنبال می‌گردد، ارتقای جنبه زیباشناختی ساختمان است. رنگ می‌تواند در این خصوص بسیار مفید واقع گردد. آجر بتن و همه مصالحی که در طراحی نما به کار برده می‌شوند دارای رنگی به خصوص هستند. ترکیب این رنگ‌ها در صورتیکه نامناسب باشند، برای اصول مهمی همچون نسبت و یا تناسب مشکل ایجاد می‌کنند.