شنیدن کلمه ابزار سنگی برای کسانی که با حرفه ساختمان‌سازی آشنایی ندارند شاید به معنای ابزارآلاتی باشد که جنس آن از سنگ است و یا ابزارهای مخصوص کار با سنگ تلقی شود. اما در اینجا ابزار سنگی دارای معنی متفاوتی می‌باشد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

ابزار سنگی چیست؟

ابزارهایی که معمولاً در نمای ساختمان به‌کاربرده می‌شوند می‌توانند در جنس‌های مختلفی باشند. در قدیم بسیاری از ابزارهای سیمانی استفاده می‌شد که امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ساخت دستگاه‌های دقیق سی ان سی و تراش از ابزار با جنس سنگ استفاده می‌شود. فایده و مزیت ابزار سنگی در آن است که نسبت به ابزارهای سیمانی زحمت خیلی کمتری در اجرا دارد و همچنین دوام بیشتری در نمای ساختمان‌ها خواهند داشت. نکته مهم دیگری که در این مورد وجود دارد این است که چون از جنس خود سنگ هستند می‌توانند ساختار ساختمان را یکپارچه کند و جلوه زیباتری در ساختمان پدید آورند.

انواع ابزارهای سنگی

ابزارهای سنگی  که در ساختمان کاربرد دارند را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد.

•   ابزارهای طولی شمش‌ها و قرنیزها
•  منبت سنگ‌ها مانند طرح‌های گل و بوته و نمادها

این مصنوعات بیشتر در نمای ساختمان‌ها مخصوص نما رومی استفاده می‌شوند

ابزارهای طولی و قرنیزها

ابزار سنگی طولی در لبه‌های بین طبقات ساختمان، شمش قاب‌بندی پنجره‌ها، قوس بالای پنجره، لبه‌های بام، قاب‌بندی مرزهای دور کل نما و بالکن‌ها به‌کاربرده می‌شود. عرض این ابزارها بین دو سانت تا حدود ۳۰ سانتیمتر است که می‌توانید در طول دلخواه از آن‌ها استفاده کنید. قرنیزها با ضخامت کمتر در قسمت پایینی دیوارها در ناحیه‌ای که یک دیوار به کف ساختمان اتصال دارد به‌کاربرده می‌شود. ابزار قرنیزها نیز گاهاً در دسته ابزار طولی طبقه‌بندی می‌شوند.

ابزارهای منبت سنگی طرح گل و بوته

ابزارهای طرح‌دار غیر طولی شامل سرستون‌ها، پاستون‌ها، تاج‌های گل و بوته و نمادهای مختلف مانند کتیبه‌ها می‌باشد. این ابزارها در بالا و پایین ستون‌ها، قسمت بالای پنجره، سردرها و پیشانی بالای ساختمان به‌کاربرده می‌شود که دارای طول و عرض مشخصی هستند. بطور‌کلی، روش برش این ابزارهای سنگی با روش‌های معمول برش سنگ ساختمانی بسیار متفاوت است.  این مدل از ابزار سنگی توسط هنر دست و گاهی توسط ماشین‌های برش سی ان سی تولید می‌شود. البته دقت و ظرافت تولید این ابزارها توسط دستگاه‌ها بیشتر از تولیدات دستی است، اما در مواردی که ابزارها با دست تولید می‌شود یک هنر تلقی شده و قیمت بالاتری خواهند داشت. در برخی موارد نیز کاری که با هنر دست انجام شده از لحاظ دقت و ظرافت با دستگاه قابل قیاس است.

قیمت ابزار سنگی نمای ساختمان

قیمت ابزار سنگی به چندین فاکتور بستگی دارد.

• جنس سنگ
• نوع ابزار ابعاد
• ضخامت
• متراژ موردنیاز

بعد از مشخص شدن تمامی فاکتورهای ذکر شده قیمت ابزار سنگی مشخص می‌شود. ارسال درخواست ابزار سنگی نمای ساختمان نیز اصولاً باید توسط معمار متخصص آن ساختمان انجام شود، چرا که باید بر اساس اندازه‌های دقیق و نقشه‌های کامپیوتری و اشکال سه‌بعدی متراژ تعیین را اعلام نمایند.

استفاده از ابزارهای سنگی برای نما

امروزه انوع مختلفی از سنگ نمای ساختمان و ابزارهای مختلفی برای تزیین آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. نکته مهمی که در استفاده از ابزار سنگی برای نما وجود دارد این است که آن ابزار در کجا قرار می‌گیرد. محل قرارگیری ابزار نکته‌ای است که باید هر طراح در نظر داشته باشد. برای مثال یک ابزار ساده نیم گرد برای سرستون و پاستون‌ها خیلی چشم‌نواز است تا که ابزار پیچیده‌ای به‌جای یک ابزار ساده استفاده کنید. این نکته را همیشه در نظر داشته باشید که سادگی جزئی از زیبایی ساختمان است. در بعضی از پروژه‌ها استفاده از ابزار سنگی زیاد و پیچیده نتیجه مطلوبی را به همراه نداشته است.

ابزار سنگی نما رومی

نمای رومی به معنای آن است که بخش وسیعی یا تمام نمای ساختمان از سنگ تراورتن آن هم ترجیحاً بی‌موج استفاده شود. در نمای رومی ابزار و برشکاری‌های پیچیده‌تری نسبت به سایر نمونه‌ها وجود دارد. پیمانکاران باتجربه به استفاده از متریال سبک مقرون به صرفه در عین حال زیبا روی آورده‌اند و نمای پیش ساخته رومی و نمای رومی با ابزار انتخاب اولین پیمانکاران تبدیل‌شده است.

ویژگی نمای سنگی رومی

در نمای سنگی رومی بیشترین استفاده از سنگ برای رسیدن به حداکثر شکوه ممکن است. استفاده از رنگ‌های روشن ظاهری شاهانه به هر سازه می‌بخشد، ازاین‌رو سنگ‌های  روشن و کرم سنگ‌های عمده جهت به کار بردن در نمای سنگی رومی است. استفاده از این سنگ در مکان‌هایی مانند قوس‌ها ستون‌ها و جزئیات و تزئینات سنگی سبب می‌شود که نمای سازه به‌عنوان نمای سنگی رومی شناخته شود.

استفاده از ابزار سنگی مانند سرستون‌های زیبا و کله‌گاوی‌ها، برج‌های نقطه‌ای، استفاده از قوس‌های بزرگ و گیرا با نقش‌های برجسته، استفاده از کتیبه‌ها، گلویی‌‌ها، هلال و قاب پنجره، از عناصری هستند که در طراحی نمای پرطرفدار و اجرای نمای رومی کاربرد فراوان دارند. سقف و ستون‌ها در نمای سنگی رومی اهمیت زیادی دارند، چرا که با افزایش ارتفاع سقف و ستون‌ها عظمت و شکوه بنا بیشتر می‌شود. همچنین  استفاده از ستون‌ها و سرستون‌های بزرگ در نمای پرطرفدار ساختمان‌های مجلل رواج بیشتری دارد.