بیشترین کاربردی که از سنگ‌های طبیعی می‌توان داشت استفاده به عنوان سنگ ساختمانی است. به‌طور‌کلی، از دیرباز، سنگ در معماری نقش ویژه‌ای داشته است. برای برش سنگ‌های ساختمانی، سنگ‌های طبیعی را از دل کوه استخراج کرده و در کارخانه‌ها آن‌ها را برش می‌دهند. برش سنگ ساختمانی به چندین روش انجام می‌شود که در ادامه با مهم‌ترین آنها آشنا خواهیم شد.

اولین مرحله برش سنگ

در مرحله اول آماده‌سازی سنگ‌ها و پیش از فرآوری سنگ ، سنگی که از معدن به شکل قواره بلوک یا کوپ استخراج شده را به سنگبری منتقل می‌کنند. شکل ظاهری سنگ‌هایی که به‌صورت کوپ به سنگبری‌ها آورده می‌شود به محل استخراج و نحوه استخراج آن‌ها بستگی دارد. اگر منبعی که این کوه‌ها را ارسال می‌کند سنگ‌های کوپ بی‌قواره بفرستد اولین ماشین برای برش سنگ ساختمانی ماشینی است که سنگ قواره کند. در این شرایط معمولاً از دستگاه‌های تک لام که دارای تیغه‌های فولادی با حدود ۳۵ تا ۳۷ دندانه‌های الماسی می‌باشد، استفاده می‌کنند. در این مرحله از برش سنگ ساختمانی، می‌توان از دستگاه‌های دیگر مانند سیم الماسه و فولادی استفاده کرد. به‌وسیله این دستگاه، سنگ بی‌قواره را اندازه و یا به اصطلاح قواره می‌کند تا برش آن‌ها با استفاده از اره‌ها راحت‌تر شود.

انواع روش‌های برش سنگ ساختمانی

برای برش سنگ، دستگاه‌ها و روش‌های مختلفی وجود دارد. ممکن است که در هر کارخانه سنگ با توجه به نوع سنگی که تولید می‌کند دستگاه برش متفاوتی داشته باشند. در ادامه این مطلب به انواع دستگاه‌ها و روش‌های برش سنگ خواهیم پرداخت.

برش با استفاده از دستگاه اره

معمولاً در کارخانجات سنگبری، سنگ‌ها توسط دستگاه اره، بریده می‌شوند این دستگاه برش، عموماً در کارخانه‌هایی که حجم تولیدی بالایی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای برش سنگ ساختمانی توسط این دستگاه ابتدا کوپ سنگ را درون دستگاه قرار می‌دهند. سنگ به صورت موازی به وسیله اره‌های موجود در دستگاه، برش داده می‌شود. اره‌های این دستگاه مجهز به تیغ الماسی هستند تعداد این تیغ‌ها در دستگاه‌های مختلف متفاوت است که از این طریق می‌توان قدرت دستگاه برش را برآورد کرد. این دستگاه‌ها در کمترین حالت دارای ۴۰ تیغه و در بیشترین حالت دارای ۸۰ تیغه هستند. دو تیغه اره وجود دارد که به نام‌های اره نرم بُر و اره سخت بُر شناخته می‌شوند و کارخانجات آتاسنگ نیز با در اختیار داشتن هر دو نوع دستگاه برش، سنگ‌های ساختمانی با کیفیت عالی به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

اره نرم بُر

مهم‌ترین کاربردی که این اره می‌تواند داشته باشد برای برش سنگ‌های آهکی مانند تراورتن‌ها و مرمریت است. یکی از مزایایی که استفاده از اره‌های نرم بُر دارد این است که شما بُراده و ضایعات کمتری در برش این سنگ‌ها مشاهده خواهید کرد. به همین دلیل، اکثر سنگبری‌ها این نوع اره را برای برش سنگ ساختمانی انتخاب می‌کنند. روش کار با اره‌های نرم به صورت کلی به سه دسته به‌صورت زیر تقسیم می‌شود:

• کوپ سنگ در قسمت برش به صورت ثابت قرار می‌گیرد و قسمت اره به صورت عمود بر سنگ فرود می‌آید.
• کوپ سنگ در قسمت برش دستگاه قرار گرفته و سطحی که حامل سنگ می‌باشد به سمت بالا حرکت می‌کند تا تیغه‌ها سنگ را برش دهند.
• کوپ سنگ روی سطح برش قرار می‌گیرد و تیغ‌ها ثابت می‌ماند سپس سطح حامل سنگ در جهت افقی به طرف تیغه‌ها حرکت می‌کند.

اره سخت بُر

این نوع اره به تیغه‌هایی از جنس فولاد مجهز است. این اره‌ها دارای تیغه‌های زیادی هستند که در بیشترین حالت تعداد آن‌ها به ۱۵۰ عدد می‌رسد و دستگاه‌های جدید به این موارد مجهز هستند. اره‌ سخت بُر که شناخته‌شده‌ترین دستگاه برش سنگ ساختمانی است. توان برش کوپ سنگ‌هایی با ابعاد ۳۴۰ * ۳۶۰ * ۲۰۰ سانتیمتر را دارد. برخی از سنگ‌هایی که دارای سختی زیادی هستند، مانند گرانیت، ساب خوردن آن‌ها بسیار زمان‌بر بوده و سخت‌تر از سایر سنگ‌ها برش داده می‌شوند. از این رو با هزینه‌های متفاوتی در بازار به فروش می‌رسند.

برش با استفاده از دستگاه قله بُر

در این روش، اره دارای تیغه‌ای دایره‌ای است که یا دیسک‌هایی از جنس الماس تجهیز شده است. قطر این تیغه‌ها از حدود ۱۲ سانتیمتر شروع می‌شود و گاهاً به حدود ۳۰ سانتی‌متر هم می‌رسد. کوپ سنگ درون این دستگاه از طریق یک یا چند دیسک که به صورت موازی کار می‌کنند، برش می‌خورد. به محصول به دست آمده از طریق این برش پلاک می‌گوییم. در این نوع برش، بسته به نوع سنگ و محصول مورد نظر، برش به‌صورت یک یا چند مرحله‌ای صورت می‌گیرد. برای برش سنگ نرم، تیغه اره به طور کامل و یکباره برای برش روی سنگ قرار می‌گیرد که این روش یک مرحله‌ای است. روش چند مرحله‌ای نیز برای سنگ‌هایی مانند گرانیت و سنگ‌هایی که دارای سختی بالایی هستند استفاده می‌شود. در روش برش سنگ ساختمانی توسط قله بُر تیغه‌ها به صورت رفت و برگشت کار برش را بر روی کوپ انجام می‌دهند.

 سنگ‌ها به چه شکل‌هایی برش داده می‌شوند؟

همانطور که در بخش‌های قبلی گفته شد برش سنگ با چندین مدل دستگاه انجام می‌شود. اما علاوه بر دستگاه‌های برش، انواع مدل‌های برشی که روی سنگ انجام می‌شود از اهمیت بالایی برخوردار است. این برش‌ها شامل موارد زیر می‌شود.

•  برش طولی که برای زیر پله و کنار پله‌ها استفاده می‌شود.
•  کله برش که برای سنگ به شکل فرشی و برش جانبی جهت لبه‌های سنگ برای تمیزکاری استفاده می‌شود.
• از سایر برش‌ها می‌توان به برش کونیک و برش قابلمه فارسی اشاره کرد.